ژئوپلتیک انتقادی
نویسندگان
چکیده
مفهوم ژئوپلتیک که در طی قرن بیستم جهت معنا بخشیدن به ارتباط میان جغرافیا و سیاست، مراحل مختلفی را طی نموده است در طی دوره های متمایز قابل بررسی می باشد. نظریه پردازان در طی این دوره های متمایز سعی نموده اند دگرگونی در ساختار نظام جهانی را تبیین نموده، ضمن طرح عوامل مؤثر در دگرگونی نظام جهانی، جهت گیریهای آینده این نظام را نیز تحلیل نمایند. در این دوره های متمایز، مفهوم ژئوپلتیک در قالب سنتی به عنوان بخشی از دانش امپریالیستی که با رابطه بین زمین و سیاست سروکار دارد مورد بررسی ژئوپلیسینها قرار گرفت. ارتباط بین ویرانیهای ناشی از جنگهای جهانی با مفهوم ژئوپلتیک منجر به آن شد که این واژه برای یک تا دو دهه مورد استفاده قرار نگیرد . نتیجه این افول، جدا شدن جغرافیای سیاسی از ژئوپلتیک بود . در دوران جنگ سرد، ژئوپلتیک تحت تأثیر رقابت دو ابرقدرت قرار گرفت و در سال 1975 به دنبال ظهور دیدگاه جدیدی با عنوان ژئوپلتیک انتقادی مفهوم ژئوپلتیک احیا گردید. در قالب ژئوپلتیک انتقادی به جای تمرکز بر شناخت تأثیر عوامل جغرافیایی به شکل دهی سیاست خارجی اهمیت لازم داده می شود . این مقاله درصدد است تا با یک رویکرد تاریخی ـ تحلیلی چگونگی ورود به عرصه ژئوپلتیک انتقادی را مورد بررسی قرار داده، چارچوبهای نظری آن را توضیح دهد .
منابع مشابه
ژئوپلتیک انتقادی و تحلیل رویکرد ترکیه در قبال داعش
هدف: از جمله مؤلفههای مهم تأثیرگذار بر موقعیت کشورها فضا، قدرت و هویت است که عناصر اصلی قلمروسازی گفتمانی در نظریه ژئوپلیتیک انتقادی را تشکیل میدهد و در عصر جدید کشورها و بازیگران مختلف از آنها به انحای مختلف بهره میگیرند. با توجه به این مسئله هدف این مقاله بهرهگیری از این عناصر در تحلیل رویکرد ترکیه در قبال داعش است.روش: روش بهکاررفته شده در این نو...
متن کاملشورای همکاری خلیجفارس در میان ژئوپلتیک سلطه و ژئوپلتیک مقاومت
نقد اندیشه ژئوپلتیک قرن بیستم که در حاکمیت نگرش ژئوپلتیک مقاومت در قرن بیست و یکم نمایان گشته است، در یک نگاه انتقادی، توجه خود را از دولتهای سلطهگر و نخبگان طبقه حاکم در تعیین اولویتهای ژئوپلتیک به نیروهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی موجود در درون یک جامعه مدنی معطوف میدارد. در این پژوهش، ژئوپلتیک کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس باتوجه به مؤلفههایی همچون احزاب، اقلیتهای قومی و دینی، مؤسسا...
متن کاملژئوپلتیک جدید ایران بعد از جنگ سرد
با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...
متن کاملژئوپلتیک انرژی بریکس و جایگاه ایران
انرژی به عنوان متغیری ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، جایگاه ویژهای را در نظام بین الملل به خود اختصاص داده و دسترسی به منابع انرژی نیز اهمیتی راهبردی پیدا کرده است و به همین علت، هر یک از بازیگران نظام بین الملل درصدد بیان تعریفی از جایگاه خود در مبحث امنیت انرژی در جهان میباشند. در این میان ایران با واقع شدن در مرکز بیضی استراتژیک انرژی و با در دست داشتن دومین منابع نفت خام و گاز طبیعی جهان، جایگا...
متن کاملمهاجرت و سیاست در فضای ژئوپلتیک جهانی
جریان بینالمللی مهاجرت امروزه فضای ژئوپلتیک جهانی را با تحولات زیادی مواجه کرده است. از یک طرف دولتـملتها در راستای کنترل و مدیریت جریان مافیایی جهانی مهاجرت تلاش میکنند؛ از طرف دیگر نیز مهاجرت همان نیروهای ملیزدا و فراقلمروگرایی است که به مرزها، سرزمین، قوانین، حاکمیت، امنیت و اقتدار کشورها احترام نمیگذارد. این مقاله بیان میکند که جهان پیش روی ما از تعادل و ایزوستازی[1] بین این دو نیرو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
برنامه ریزی و آمایش فضاناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 1605-9689
دوره 6
شماره 4 2010
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023